مشخصات شناختی سهامداران:
تعصب توهم کنترل: تمایل اشخاص به تخمین کنترل بیش از حد که آنها روی نتایج دارند. (محزون، ۱۳۸۹)
تعصب اعتماد: تمایل به اعتماد بیش از حد به توانایی برای پیشبینی کردن رفتار بازار بهطور خاص هنگامی که با انتخاب اوراق بهادار سوداور در ارتباط باشد (همان منبع).
تعصب اسناد به خود: تمایل افراد به این اعتقاد که آنها از سایر افراد بهترند و این اعتقاد که بدشانسی با احتمال بیشتری برای افراد دیگر رخ میدهد (همان منبع).
مغالطه سرمایه گذاری: گوش دادن به نظرات افراد در حال اشتباه و راهنمایی گرفتن از آنها. یکی از آسانترین راههای از دست دادن پول، گوش دادن به راهنماییهای اقوام و آشنایان ناآگاه است. (بابایی، ۱۳۹۰)
تبادل اطلاعات: مبنای تبادل اطلاعات بین افراد (یا عناصر کارکردی)، انتقال اطلاعات است و این اطلاعات، از مجموعه ای از علامتها تشکیل میشود. به عبارت دیگر، تبادل اطلاعات مکانیسمی است که روابط انسان براساس و به وسیله آن به وجود میآید و همه مظاهر فکری و وسایل انتقال و حفظ آنها در مکان و زمان بر پایه آن توسعه می یابد. فرآیند تبادل اطلاعات ممکن است میان انسان و انسان، انسان و ماشین یا ماشین و ماشین باشد. در شکل تبادل اطلاعات میان انسان و ماشین، از ماشین به عنوان وسیله استفاده میشود و ماشینها نیز در سیر پیشرفت خود به درجه بالایی از تعامل با انسان میرسند (درخشیده، ۱۳۹۱).
تورش های رفتاری: منظور از تورش رفتاری، انحراف از تصمیم گیری های درست و بهینه است. به طوری که اشخاص در فرآیند تفکر و تصمیم گیری دچار خطا شوند (ریتر[۱]، ۲۰۰۳).
رفتار توده ای: رفتار توده ای عبارت است از آن دسته رفتارهای سرمایه گذاران در بازار، که منجر به نادیده گرفتن پیش بینی ها و عقاید خود در رابطه با قیمت سهام و اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری تنها بر پایه رفتار کل بازار می شود (ایزدی نیا، حاجیان نژاد، ۱۳۸۸).
عدم اطمینان محیطی: درک فرد از مبهم بودن آینده معاملات از نظر بی ثباتی قیمت ها به خاطر وجود تورم، تحریم های سیاسی و تغییر در قوانین دولتی.
مشخصات شناختی سهامداران:
تعصب توهم کنترل: توهم سهامدار درباره اینکه بر روی تمامی پدیده ها و رویدادها کنترل داشته و نسبت به این عقیده نیز پافشاری کند.
تعصب اعتماد: اعتماد بیش از اندازه به بازار و گروههای ذینفع و پافشاری نسبت به آن.
تعصب اسناد به خود: شخص سهامدار در صورت کسب سود عوامل را به خود نسبت داده و در صورت زیان به عوامل خارج از خود و پافشاری نسبت به این موضوع.
مغالطه سرمایه گذاری: استفاده از داده های غلط جهت محاسبات ، رفتارهای اشتباه آمیز در جریان فروش سهام ، ایجاد شبهه و عدم اطمینان در میان سایر سرمایه گذاران و دادن اطلاعات غلط به سرمایه گذاران.
تبادل اطلاعات: مبادله هر گونه داده و اطلاعات بین گروه های ذینفع مخصوصاسهامداران ،کارگزاران و شرکت ها.
تورش های رفتاری: انجام فعالیت ها و رفتارهای اشتباهی و خلاف عقل و منطق که ممکن است گاهی اوقات به زیان سرمایه گذار و سهامدار تمام شود.
رفتار توده ای: خرید و فروش سهام توسط سهامداران بر اساس جو حاکم بر بازار و پیروی از توده اکثریت سهامداران.
[۱] Riter
با توجه به اینکه هدف اصلی این تحقیق بررسی تاثیر تبادل اطلاعات و تورش های رفتاری در توضیح رفتار توده ای می باشد. لذا نتایج پژوهش حاضر می تواند مورد استفاده تمامی سهامداران، سرمایه گذاران، دولت، اعتباردهندگان و صندوق های سرمایه گذاری، موسسات مالی و اعتباری واقع بشود. همچنین جامعه علمی و پژوهشی کشور می تواند از نتایج این تحقیق بهره مند شود .