– کمبود سرمایههای انسانی مناسب برای پیشبرد بانکداری الکترونیکی در ایران
امروزه سرمایههای انسانی یکی از مهمترین و شاید کمیاب ترین منابع در دنیای پیچیده فناوریهای نوین ارتباطی و اطلاعاتی محسوب میگردد. در مباحث توسعه فناوری اطلاعاتی و ارتباطی، منابع انسانی همان قدر مورد توجه قرار میگیرد که منابع مالی و فناوری مورد توجه هستند. کشوری که دارنده منابع انسانی ماهر، مبتکر، خلاق و متخصص در این عرصه باشد به طور قطع از توان رقابت بسیار بالایی در کسب این فناوری، بهره مند و حتی به عنوان پیشرو در این عرصه مطرح خواهد بود. آن چه که امروزه کشورهای جهان سوم از جمله ایران را در تنگنا قرار داده کمبود نیروی انسانی ماهر و متخصص فناوری اطلاعات است. فرار سرمایههای انسانی که به فرار مغزها معروف است نیز مزید بر علت شده است و این مشکل را تشدید کرده است.
سرمایه انسانی از ابعاد مختلف قابل بررسی میباشد. یک بعد آن مربوط به دانش عمومی جامعه است، در صورتیکه سطح سواد عمومی و توان استفاده از فناوری روز در کشور مناسب باشد، عامل مناسبی در جهت تحرک کل جامعه به سمت و سوی استفاده از پیشرفت های فناوری خواهد بود. دانش عمومی در کشورهای جهان سوم به دلایل پایین بودن سطح کل فرهنگ جامعه، زندگی روستایی، پایین بودن سطح سواد، نارساییها و فقر اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، در سطح نازلی قرار دارد بنابراین به عنوان یک مانع بسیار بزرگ در جهت گسترش شبکههای ارتباطی نوین در آن جامعه محسوب می گردد. بالا بردن و ارتقاء سطح دانش عمومی مستلزم صرف زمان و هزینه است. آنچکه قطعی و حتمی به نظر می رسد این است که هر قدر کشورها در این زمینه تعلل یا تحرک به خرج دهند به همان اندازه و شاید با ضریب شتاب بیشتری در دنیای به شدت در حال پیشرفت فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی که آن را به صورت یک دهکده کوچک جهانی در خواهد آورد، عقب مانده و از گردونه خارج شده و یا همپا و هم سطح آن حرکت خواهند کرد.
بعد دیگر عامل سرمایه انسانی را میتوان از نگاه سازمان ها و شرکت ها مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داد. سازمان ها و شرکت هایی که خود را موظف به استفاده از شیوه بانکداری الکترونیکی میدانند، باید توان نیروی انسانی خود را در این خصوص بالا ببرند، چراکه اگر به عنوان مثال در مدل بانکداری الکترونیکی حتی تمامی کارکنان و عوامل بانکی به خوبی از عهده مسائل تخصصی در استفاده و بکارگیری این مدل برآیند، در صورت نارسا بودن توان استفاده کاربران (سازمان ها، عموم مردم، تجار)، فعالیت بانکداری الکترونیکی ناقص خواهد ماند. سازمان هایی که خود را موظف به استفاده از فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی روز میدانند از بعد نیروی انسانی نیز حتماً و قطعاً باید در سطح مناسبی قرار گرفته باشند. به طور کلی میتوان گفت عامل نیروی انسانی به عنوان مهمترین عامل در زمینه کسب فناوریهای نوین و توسعه آن محسوب میگردد و کشورهایی که میخواهند در این زمینه پیشرفت داشته باشند باید در زمینه آموزش نیروهای متخصص و کارآمد، افزایش دانش عمومی و حرفهای عاملان فعالیت های فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی و نیز افزایش دانش عمومی و حرفهای کارکنان سازمان های ذیربط در روند فعالیت های بانکداری الکترونیکی و دیگر ابزار نوین ارتباطی و اطلاعاتی و ارائه دهندگان خدمات نوین، سرمایه گذاری کنند. این موضوع برای کشورهای در حال توسعه و به ویژه ایران امری اجتناب ناپذیر است، چراکه با پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی و افزایش فعالیت های تجاری داخلی و بینالمللی، به علت جهت گیری اعضای این سازمان به سمت فعالیت های تجاری الکترونیکی و تعهد اعضا به سمت الکترونیکی کردن فعالیت های تجاری و بانکی، پرداختن به عامل نیروی انسانی یک اصل مهم است و توجه ویژه و خاصی را میطلبد .
۱٫تبیین رابطه بین عوامل خارجی و پذیرش استفاده از بانکداری اینترنتی .