تبیین اشکال پرداخت
با توجه به دوم عیار ویژگیهای شخصی و شاخصهای شغلی عنوانشده که ترکیب داخلی ساختار پرداخت را مشخص میسازند میتوان به تبیین اشکال پرداخت در سازمانها اقدام نمود. در نگرش جدید به مدیریت منابع انسانی جبران خدمات کارکنان تنها از طریق پرداخت حقوق و دستمزد و مزایای پولی صورت نمیپذیرد، بلکه میزان کیفیت زندگی کاری که شامل مزایای غیرمستقیم مالی و مزایای غیرمالی است مورد توجه قرار میگیرد (فرنچ[۱]، ۱۹۹۸).
جامعترین تقسیمبندی مربوط به جبران خدمات توسط دی سنزو و رابینز ارائه شده است، به زعم دی سنزو و رابینز چندین شیوه برای طبقه بندی نظام جبران خدمات در سازمانها وجود دارد که عمدتاً به صورت دوشاخگی طراحیشدهاند. سه نوع از این دو شاخگیها عبارتاند از:
۱-جبران خدمات درونی در مقابل جبران خدمات بیرونی
۲- جبران خدمات مالی در مقابل غیرمالی
۳- جبران خدمات مبتنی بر عملکرد در مقابل جبران خدمات مبتنی بر عضویت
جبران خدمات یا پاداشهای درونی عبارت از میزان رضایتی است که فرد از خودکار به دست میآورد و کار فی نفسه برای شخص ارزشمند است. رضایت حاصل از پاداشهای درونی پاداشهای خودانگیخته خوانده میشود. از این رو، وقتی فردی احساس میکند کاری را خوب میتواند به سرانجام برساند ؛ در خود لیاقت و شایستگی میبیند و احساس میکند بدون کمک دیگران با آزادی عمل و استقلال شخصی میتواند مسئولیت بپذیرد و موفق شود ؛ به دلیل احساس مفید بودن و سیر به کمال داشتن در خود احساس غرور و سربلندی میکند و در نهایت، از احساس رضایت و آرامشی که به دست میآورد، ارزش و احترام بیشتری برای خود قائل است. خودانگیختگی، خودجوشی و کم هزینگی سه مزیت عمده پاداشهای درونی است. پاداشهای بیرونی منشأ خارجی دارد و به سبب ساخت و کار ابزاری که دارد تابع خط مشیها، استراتژی و مقررات سازمانی است. پاداش با مدل انگیزش پیوند میخورد. ساختار پاداش را بر اساس شکل۲-۵ میتوان نشان داد. بر این اساس، پاداشهای بیرونی هم به صورت مالی و غیرمالی است. پاداشهای مالی به صورت دریافت نقدی است و موجب بهبود و رفاه مادی افراد میشود. ولی پاداشهای غیرمالی سبب بهبود کیفیت و زندگی کاری میگردد و محرکی برای بهبود عملکرد است(مطابق شکل ۲-۵).
[۱] . French
در تحقیق به دنبال ایجاد بهرهوری هر چه بیشتر در شعب بانک ملی می باشیم در ضمن ممکن است این تحقیق به ما کمک کند به روشی دست یابیم که هزینه های جبران خدمت را برای بانک کاهش دهد.