استراتژیهای تامین اجتماعی درجهان
دردوره جدید تامین اجتماعی پس ازتدوین استاندارد حداقل باتوجه به زمینه های اقتصادی واجتماعی موجود درهرکشوروامکانات قابل وصول جهت تامین مالی هزینه های مربوط به حمایتهای مذکور،دودیدگاه زیردربرقراری طرحهای حمایتی نزدبرنامه ریزان وتصمیم گیران نظامهای تامین اجتماعی کشورهای جهان متبلورمی گردد.
الف)نگرشی مبتنی براشتغال وبیمه ای
ب) نگرشی همگانی وغیربیمه ای
اولی ناظربرحمایت افرادشاغلی است که ازطریق کاروپرداخت حق بیمه شرایط برخورداری ازمزایای مقرررابدست می آورندودومی حاکی از حمایت اعضای جامعه صرفنظرازاشتغال آنان می باشد.
هریک ازدو دیدگاه فوق خودبه چنداستراتژی تقسیم می شوند.
الف) استراتژی نگرشی مبتنی براشتغال وبیمه ای
۱-استراتژی بیمه های اجتماعی(surances strategy )
قبل ازدوران صنعتی شدن جوامع اروپایی وحد ونسب جامعه های تجاری ومفاهیم مربوط به آن یک پیش داشت محیطی برای تعیین یک خط مشی اجتماعی جهت تامین افراد درقبال مخاطرات احتمالی ازدیر باز موردعمل برنامه ریزان قرارگرفته وطرحهای حمایتی متنوعی مبتنی براین استراتژی خصوصا با تبعیت از مدل بیمه های اجتماعی اجباری مدون آلمان (۱۸۸۹-۱۸۸۳)برپایه اصول بیمه وضع گردیده است .بدین منظورمفهوم بیمه وسیله ای برای کاهش عدم اطمینان یک طرف بنام بیمه گذار ازطریق انتقال خطروطرف دیگر بنام بیمه گر که درصورت بروز حادثه محتمل الوقوع ضرر اقتصادی بیمه شده را درقبال دریافت وجهی بنام حق بیمه تقبل می کند به شکل گسترده تری و به صورت اجباری درسطح جامعه تعریف می شود.علیرقم اینکه استراتژی بیمه های اجتماعی به سبب ارتباطش با اشتغال فرد بیمه شده نمی تواند تمام افراد جامعه را تحت پوشش قرار دهد اما بخاطربهره مندی از سوابق علم محاسبات احتمالی و طرق اجرائی مورد قبول در جامعه براساس آمارمنتشره در بین استراتژی بیمه های اجتماعی شاخص می باشد( سازمان تامین اجتماعی،۱۳۸۶،۱۵)
۲- استراتژی مسئولیت کارفرما
دسته ای دیگراز کشورها ،برخی از حمایتهای خود را از طریق اتخاذ استراتژی مسئولیت کارفرما به مورد اجرا در می آورند و این امر از این واقعیت ناشی می شود که به سبب وجود یک سابقه طولانی رابطه استاد و شاگردی دراروپای قبل از انقلاب صنعتی،پس ازمعرفی ماشین وایجاد کارگاهای بزرگ صنعتی،این رابطه به شکل رابطه کارفرما و کارگر با انعقاد قراردادهای کار به صورت عرف درآمد وازآنجایی که ذاتا صنعت مخاطره آمیز می باشد وتاکید برقصور کارگر درایجاد حادثه نمی توانست رافع مسئولیت کارفرما گردد،به منظورحفظ سلامتی کارگران که به تبع کارفرما وکارگاه وی در معرض حادثه قرار می گیرند تدابیری در جهت احقاق فرد صدمه دیده اتخاذ گردید که این امر برای اولین بار با وضع قانون غرامت کارگران دراواخرقرن نوزدهم به این مسئولیت خیرخواهانه و انسان دوستانه کارفرما جنبه قانونی بخشیده وامکان احقاق حق کارگران راازطریق دعوی درمحاکم قضایی فراهم ساخت.(غدیری؛عقیقی؛۱۳۸۴-۱۳۸۵،۲۳)
درحال حاضربه طور گسترده این مسئولیت که قبلا محدود به حمایت کارگران در قبال حوادث ناشی ازکاربودبه دیگرحمایتها قبیل،پیری،ازکارافتادگی ،بیماری،ایام استراحت بارداری وکمک خانواده وعلاوه برآن پیشگیری در مقابل بیماری های شغلی تعمیم داده شده است وبدین نحو با شرکت دادن کارفرما درتامین تمام یا بخش اعظم هزینه های مربوط به عنوان یکی از اهرم های موثردر جهت تقویت واستحکام رابطه کارگر وکارفرمابه خدمت گرفته شده است. امروزه بیشتراین استراتژی بیمه های اجتماعی رابرای ارائه حمایتهای خود انتخاب کرده اند بعنوان یک استراتژی مکمل مطرح می باشد.(همان ماخذ،۲۳)
۳- استراتژی صندوق های احتیاط
استراتژی صندوق های احتیاط به عنوان یک نگرش درجهت اعطای طرحهای حمایتی یک نوع پس انداز برای افراد تحت پوشش محسوب می گردد عمدتا کارفرما وکارگر دراین نگرش مبالغی را بعنوان حق سهم به یک موسسه دولتی با یک صندوق تحت اداره بخش خصوصی می پردازند واین مبالغ به حساب بستانکاربیمه شده منظورمی گردد. پس ازانقضای مدت مقرر (یک دوره معینی) مبالغی به صورت مقطوع ویکجا شامل اصل وجوه ذخیره شده وسود حاصله از سرمایه گذاری وبهره های بانکی متعلقه آن به ذینفع پرداخت می شود. این استراتژی که به طورغالب درحال حاضردر بین ۲۲کشورجهان سوم رایج می باشد بعنوان یک روش سنتی خود یاری وبا استفاده از پس اندازهای اولین باردرکشورهای مستعمره انگلستان برقرارگردیده است.(همایون پور،۱۳۸۶،۴۵)
این تحقیق درپی روشن کردن این سوال اساسی است که به چه دلایل کارفرمایان حاضر به پرداخت حق بیمه کارگران در وجه سازمان تامین اجتماعی نیستند و هدف اصلی از طرح این مسئله شناخت علل و دلایل عدم پرداخت حق بیمه کارگران که در واقع نوعی اجحاف به حقوق آنها می باشد تا بررسی و شناخت این علل راهکارهای کاربردی در این خصوص پیشنهاد گردد.
۱-۴-۱-اهداف فرعی تحقیق
۱-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه کارگران با نرخ حق بیمه بالا .
۲- بررسی علل اجتناب کارفرمایان ازپرداخت حق بیمه ۳۰ درصد درمقایسه با حق بیمه با نرخ پایین۱۰ درصد (یارانه ای).
۳-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه ناشی از عدم آگاهی کارفرمایان از مزایای بیمه نسبت به کارگران .
۴-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و تحت فشارقراردادن کارفرمایان از طریق بازرسی از کارگاهها.
۵- بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و بالا بودن هزینه های پرسنلی شاغل در کارگاهها.
۶- بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و عدم تمایل کارگران نسبت به واریز حق بیمه.
۲صندوق های بازنشستگی نیروهای مسلح
طبق قانون بیمه های اجتماعی وبازنشستگی وتعاون،افزارمندان کارگاههاوکاخانجات ارتش،تاسیس صندوقی بنام صندوق بیمه های اجتماعی وبازنشستگی افزارمندان ارتش درسال ۱۳۳۵دربانک سپه تشکیل گردید.منابع درآمدی صندوق شامل ۱۰ درصد حقوق ارتشیان و۱۰ درصد سهم کارفرما(وزارت دفاع)وهمچنین حقوق افرادجدیدالاستخدام درماه اول ووجوه حاصله ازجرایم اداری کلیه ارتشیان می باشد.شرایط اصلی استفاده ازحقوق بازنشستگی در ارتش عبارت است ازسی سال خدمت متوالی یا ۳۵سال خدمت متناوب و۶۰سال سن،دراین صورت بازنشستگی به تقاضای مستخدم تحقق میابد.میزان حقوق بازنشستگی عبارتست ازیک سوم آخرین دریافتی ضربدر سنوات خدمت درهرحال مستمری مزبورنبایدازآخرین حقوق دریافتی بیمه شده تجاوز نماید(عمرانی، ۱۳۵۰،۱۸۴)
ج-)۳صندوق های بازنشستگی وزارت نفت:هرماه ۶ درصد ازحقوق ماهانه مستخدمین و۶ درصد فوق العاده حقوق کارکنان جنوب کشورکسروبه حساب صندوق های بازنشستگی واریز می گرددووزارت نفت به میزان ۹%حقوق ومزایای کارمندبه آن اضافه می کند.کسوربازنشستگی در صندوق جمع می شوندواین صندوق از اموال وزارت نفت جداست وجوه صندوق ازطریق دادن وام مسکن یاخریدسهام کارخانجات یادرامرخانه سازی وغیره مورد استفاده قرار می گیرد .میزان مستمری بازنشستگی دروزارت نفت عبارت است ازیک پنجاهمحقوق مازادبر۱۰۰۰۰ریال ضربدر سنوات خدمت به اضافه یک شصتم حقوق ومزایای مازادبر۲۰۰۰۰ریال ضربدرسنوات خدمت.( شکری ،۱۳۷۵،۷۶)
ج-۴) ۳صندوق های بازنشستگی ووظیفه وازکارافتادگی بانک مرکزی
دربانک مرکزی هرماهه به مقدار۵/۸ درصد ازحقوق کارمندان وبه میزان ۱۷ درصد حقوق مستخدمین به عنوان سهم کارفرمابه حساب صندوق مذکورواریزمی گردد.علاوه بر آن در بودجه بانک هرساله مبلغی به عنوان کمک به تصویب می رسدواین مبلغ دراول سال به صورت یک جابه حساب صندوق بازنشستگی بانک ریخته می شود.کسورات بازنشستگی وسهم کارفرمایی دربانک مرکزی ازطریق سیستم پولی بانک مرکزی به طرق مختلف مثل خرید اوراق قرضه ویاسپرده پس انداز بلندمدت بکارگرفته می شود.میزان مستمری بازنشسگی عبارتست ازیک سیم متوسط حقوق ضربدر سنوات خدمت مشروط بر اینکه از اخرین حقوق زمان اشتغال تجاوز ننماید. علاوه بربانک مرکزی بانکهای دیگرنیز برای کارکنان خود مشترکادارای صندوق بازنشستگی ومقررات خاص بازنشستگی می باشند که ایت مقررات شباهت زیادی به مقررات بانک مرکزی درارتباط با بازنشستگی وازکارافتادگی وغیره دارند.( همان ماخذ،۷۷)
ج-۵)صندوق حمایت وبازنشستگی آینده ساز:این صندوق به استنادماده ۲قانون تاسیس سازمان گسترش درآغازفروردین ماه ۱۳۵۵تشکیل شدتاحقوق ورفاه کارکنان سازمان گسترش ونوسازی صنایع ایران وشرکتهای تابعه ووابسته رادردوران بازنشستگی،ازکارافتادگی ووظیفه تامین کند.درمحاسبات مربوط به حقوق بازنشستگی ،ازکاافتادگی وحقوق وظیفه بازماندگان اعضای صندوق بااعمال ضریب لازم،متوسط حقوق تمام دوران خدمت(مشارکت باصندوق)درنظرگرفته می شود،همچنین سوابق بازنشستگی باتوجه بع ضرایب زمانی پس ازموزون شدن منظورمی گردد.بدین ترتیب انگیزه لازم برای استمرار زمان اشتغال وپرهیز ازبازنشستگی های زودرس فراهم می آید.حقوق گروههای مذکورهرساله به میزانی متناسب باتورم جذب شده درسیستم حقوق ودستمزد شاغلین افزایش میابد وعلاوه برآن مبالغی تحت عنوان کمک هزینه تحصیلی فرزنداد گروههای یادشده پرداخت می شود.درپایان سال نیزباتوجه به تعدادافرادتحت تکفل ومیزان حقوق ومستمری گروههای یادشده به هر خانواده مبالغی بعنوان عیدی پرداخت می گردد( شکری ،۱۳۷۵،۷۸)
بازنشستگان،ازکارافتادگان واعضای خانواده متوفی ازنظربهداشت ودرمان درحدمناسب ورضایت بخش تحت پوشش صندوق هستند وهزینه آن ازمحل یک درصدهای ذخیره شده برای این منظورتامین می گردد همچنین گروههای مذکور درصورت درخواست ازوام ضروری صندوق باشرایط ویژه بهره مند می گردند نرخ حق بیمه سهم کارمندمعادل ۱۰ درصد حقوق ومزایا وسهم کارفرمامعادل ۲۰ درصد آن می باشد.
( اعتضادپور، رجبی راد،۱۳۷۵،۲۸)
این تحقیق درپی روشن کردن این سوال اساسی است که به چه دلایل کارفرمایان حاضر به پرداخت حق بیمه کارگران در وجه سازمان تامین اجتماعی نیستند و هدف اصلی از طرح این مسئله شناخت علل و دلایل عدم پرداخت حق بیمه کارگران که در واقع نوعی اجحاف به حقوق آنها می باشد تا بررسی و شناخت این علل راهکارهای کاربردی در این خصوص پیشنهاد گردد.
۱-۴-۱-اهداف فرعی تحقیق
۱-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه کارگران با نرخ حق بیمه بالا .
۲- بررسی علل اجتناب کارفرمایان ازپرداخت حق بیمه ۳۰ درصد درمقایسه با حق بیمه با نرخ پایین۱۰ درصد (یارانه ای).
۳-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه ناشی از عدم آگاهی کارفرمایان از مزایای بیمه نسبت به کارگران .
۴-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و تحت فشارقراردادن کارفرمایان از طریق بازرسی از کارگاهها.
۵- بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و بالا بودن هزینه های پرسنلی شاغل در کارگاهها.
۶- بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و عدم تمایل کارگران نسبت به واریز حق بیمه.
–فعالیت
موضوع فعالیت صندوق در راستای تحقق اهداف بیمهای مقرر در قوانین و مقررات مربوط از جمله قوانین ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی و قانون تأمین اجتماعی همچون بازنشستگی، بیکاری، حوادث و بیماریها، غرامت دستمزد، مستمری از کارافتادگی و بازماندگان و همچنین خدمات درمانی و تشکیل، اداره و نظارت بر بخشهای بیمههای تأمین اجتماعی و درمانی و فعالیتهای اقتصادی (شرکتهای سرمایهگذاری تحت پوشش) مربوط است.
۶-۳-۲-وظایف
شرح وظایف سازمان شامل موارد زیر است
دریافت لیست و دیسکت حق بیمه
چاپ، تعویض و صدور دفترچه های درمانی
تامین اعتبار دفاتر درمانی
ابلاغ برگه های مطالباتی سازمان شامل صورت بدهی، اعلامیه، اخطاریه، اجرائیه و…
اجرای ماده ۶۶ قانون تامین اجتماعی از طریق انجام اقدامات پیگیری و وصول
بازرسی از مقرری بگیران بیمه بیکاری
پلاک برداری و شناسایی کارگاههای جدید
صدور برگ پرداخت مربوط به بیمه شدگان اجباری و خاص
ارسال و مراسلات کلیه نامه های اداری
آموزش کارفرمایان
پرداخت تعهدات کوتاه مدت وبلندمدت
بازرسی از دفاتر قانونی اشخاص حقوقی
فعالیتهای مربوط به تعمیم و توسعه بیمه شدگان
صدورمفاصاحساب جهت تسویه پیمانکارن
مدیریت و سرمایهگذاری ذخایر سازمان.
گسترش حیطه شمول قانون به نحوی که کلیه حقوقبگیران و افراد خویشفرما و صنایع و کارگاههای خصوصی تحت پوشش برنامههای تأمین اجتماعی درآیند.
این تحقیق درپی روشن کردن این سوال اساسی است که به چه دلایل کارفرمایان حاضر به پرداخت حق بیمه کارگران در وجه سازمان تامین اجتماعی نیستند و هدف اصلی از طرح این مسئله شناخت علل و دلایل عدم پرداخت حق بیمه کارگران که در واقع نوعی اجحاف به حقوق آنها می باشد تا بررسی و شناخت این علل راهکارهای کاربردی در این خصوص پیشنهاد گردد.
۱-۴-۱-اهداف فرعی تحقیق
۱-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه کارگران با نرخ حق بیمه بالا .
۲- بررسی علل اجتناب کارفرمایان ازپرداخت حق بیمه ۳۰ درصد درمقایسه با حق بیمه با نرخ پایین۱۰ درصد (یارانه ای).
۳-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه ناشی از عدم آگاهی کارفرمایان از مزایای بیمه نسبت به کارگران .
۴-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و تحت فشارقراردادن کارفرمایان از طریق بازرسی از کارگاهها.
۵- بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و بالا بودن هزینه های پرسنلی شاغل در کارگاهها.
۶- بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و عدم تمایل کارگران نسبت به واریز حق بیمه.
–تاریخچه سازمان تأمین اجتماعی در استان زنجان (سازمان تامین اجتماعی،۱۳۹۰)
سازمان تأمین اجتماعی در استان زنجان قبل از سالهای ۱۳۶۴ زیر نظر منطقه شمالغرب کشور قرار داشت و شامل سه شعب زنجان – ابهر- قزوین بودکه در سال ۱۳۶۴ با تأسیس اداره کل تأمین اجتماعی در استان شعب زنجان – قزوین – ابهر – تاکستان – آبیک تحت پوشش این اداره کل قرار گرفتند. درسال ۱۳۷۲ با منفک شدن استان قزوین اداره کل تأمین اجتماعی استان زنجان با گسترش واحدهای بیمه ای تحت پوشش خود که شامل شعب یک و دو زنجان – ابهر – خرمدره – خدابنده – دندی و طارم گردید به فعالیت خود ادامه داد به طوریکه درحال حاضر بیش از ۳۶ درصد ازجمعیت استان را بیمه شدگان و مستمری بگیران اصلی و تبعی سازمان تأمین اجتماعی شامل می گردد . طی سالهای اخیر نیز اداره کل استان به منظور سهولت دسترسی مخاطبین به خدمات سازمان و رضایتمندی ارباب رجوع اقدام به راه اندازی شعب اقماری در شهرهای( سلطانیه – صائین قلعه – هیدج – ماهنشان وشهرک صنعتی زنجان) نموده است و از دیگر فعالیتهای این اداره کل راه اندازی کارگزاری شعب یک زنجان در سال ۱۳۸۷ می باشد اداره کل تأمین اجتماعی استان زنجان در بخش بیمه ای با ۲۴۰ نفر پرسنل نسبت به ارائه خدمات به بیمه شدگان ، کارفرمایان و مستمری بگیران به صورت تعهدات بلند مدت و کوتاه مدت نموده است بطوریکه بیش از ۱۱۶۰۰۰ نفر بیمه شده اصلی و ۱۵۷۶۱ نفر مستمری بگیر و ۳۵۶۹ نفر مقرری بگیر بیمه بیکاری را تحت پوشش خود تا مرداد ماه سال ۱۳۸۸ قرار داده است این استان شامل هفت شهرستان به نام های زنجان، ابهر، طارم، خدابنده، خرمدره، ایجرود، ماهنشان، ۱۶شهر، ۱۵ بخش و ۴۶ دهستان می باشد.این منطقه یک واحد نیمه مستقل جغرافیایی است که با وجود رود خانه قزل اوزن ایجاد گردیده است.
این واحد جغرافیایی فلات آذربایجان را با شیب ملایمی به دشت قزوین مرتبط می کند این منطقه از شمال به بخش های آق کند و هشت جین از شهرستان خلخال، از شمال شرقی به ماسوله، فومن، رشت و شهرستان رودبار ، از شرق به بخش های سیردان، تاکستان، آوج از استان قزوین، از جنوب به کبوتر آهنگ از استان همدان، از جنوب غربی به شهرستان بیجار، از مغرب به تکاب و از شمال غربی به قره آقاج و میانه محدود است و رودخانه قزل اوزن با گردش خود حد طبیعی این شهرستان را تعیین نموده و وسعت آن بالغ بر ۲۱۸۴۸ کیلومتر مربع می باشد. از نظر توپوگرافی استان زنجان منطقه ای است کوهستانی که بصورت فلات مرتفعی خود نمایی می کند . که دراین میان سالیانه ۱۷۰میلیارد تومان دربخش بیمه ای و۶۰میلیارد تومان دربخش درمان جهت خدمت رسانی به بیمه شدگان پرداخت می گردد.
این تحقیق درپی روشن کردن این سوال اساسی است که به چه دلایل کارفرمایان حاضر به پرداخت حق بیمه کارگران در وجه سازمان تامین اجتماعی نیستند و هدف اصلی از طرح این مسئله شناخت علل و دلایل عدم پرداخت حق بیمه کارگران که در واقع نوعی اجحاف به حقوق آنها می باشد تا بررسی و شناخت این علل راهکارهای کاربردی در این خصوص پیشنهاد گردد.
۱-۴-۱-اهداف فرعی تحقیق
۱-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه کارگران با نرخ حق بیمه بالا .
۲- بررسی علل اجتناب کارفرمایان ازپرداخت حق بیمه ۳۰ درصد درمقایسه با حق بیمه با نرخ پایین۱۰ درصد (یارانه ای).
۳-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه ناشی از عدم آگاهی کارفرمایان از مزایای بیمه نسبت به کارگران .
۴-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و تحت فشارقراردادن کارفرمایان از طریق بازرسی از کارگاهها.
۵- بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و بالا بودن هزینه های پرسنلی شاغل در کارگاهها.
۶- بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و عدم تمایل کارگران نسبت به واریز حق بیمه.
نظام تامین اجتماعی در ایران
اهمیت نقش تامین اجتماعی درارتقاکیفی وکمی زندگی مردم ،برنامه ریزان ودست اندرکاران تامین اجتماعی رادرجوامع پیشرفته ودرحال توسعه برآن داشته تاهنگام باسایربرنامه ریزان اقتصادی درانجام این کارکوشا باشند نظام تامین اجتماعی ،اقشارجامعه رابه هنگام کاهش یاقطع درآمد ، بروز بیماری ، از کارافتادگی،بازنشستگی،فوت وبی سرپرستی ازطریق دونظام بیمه ای وحمایتی تحت حمایت قرار می دهد.درایران نیز نمونه های مختلفی ازبرنامه های تامین اجتماعی به صورت دو نظام فوق وجوددارد. نظام تأمین اجتماعی عبارت است از :«برنامه ای رفاهی به منظور کاهش مخاطرات در زندگی اقتصادی و حفظ و حمایت افراد جامعه – تأمین اجتماعی با پرداخت پول و ارایه خدمات و امدادهای اجتماعی، مردم را در برابر کاهش یا قطع درآمد حاصل از بیکاری، پیری، بیماری و از کار افتادگی و تأمین معاش افراد خانواده پس از مرگ حمایت می کندهماکنون تقریبا تمام کشورهای جهان و به ویژه کشورهای پیشرفته، برنامههای گسترده ای در زمینه تأمین اجتماعی دارند.» (مریدی، ۱۳۷۸، ۴۵).
۱-۷-۳-۲-نظام بیمه ای در ایران
این نظام به منظورپیشگیری ازفقرناشی از عوامل غیر قابل کنترل(بیکاری، پیری ،مرگ نان آور خانه یاازکارافتادگی)طرح ریزی گردیده ومتکی بر پرداختهای اجباری اشخاص برای حفظ وحمایت ازخود است.نظام بیمه ای شاغلین جامعه راازطریق مشارکت مالی بیمه شده ،کارفرما وکمک دولت تحت پوشش قرار می دهد وهدف عمده آن حمایت ازاشتغال، رفع موانع تولیدوتامین رفاه افرادشاغل درمراکزمشمول نظام است. (اعتضادپور، رجبی راد، ۱۳۷۵،۲۱)
مشمولان نظام بیمه ای به طورکلی عبارتنداز:
-مشمولان قانون کار
– مشمولان قانون استخدام کشوری ومقررات استخدامی خاص
– مشمولان قانون استخدام نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران
-صاحبان حرف ومشاغل آزاد
طرحهای بییمه ای را طوراصولی می توان باتوجه به افرادتحت پوشش به سه دسته تقسیم کرد:
الف-سازمان تامین اجتماعی
این سازمان کارگران راازطریق بیمه اجباری وخویش فرمایان رااز طریق عقدقردادتحت پوشش قرار می دهداولین اقدامات تامین اجتماعی درسال۱۳۱۰صورت گرفت اما فعالیت رسمی آن تحت عنوان بیمه های اجتماعی کارگران ازسال ۱۳۳۱آغازشد.کمکهای قانونی بلندمدت وکوتاه مدت ،درمان ووام مزایایی است که باتوجه به شرایط هریک ازافرادتحت پوشش به آنان تعلق می گیرد.
ب-سازمان بازنشستگی کشور
این تحقیق درپی روشن کردن این سوال اساسی است که به چه دلایل کارفرمایان حاضر به پرداخت حق بیمه کارگران در وجه سازمان تامین اجتماعی نیستند و هدف اصلی از طرح این مسئله شناخت علل و دلایل عدم پرداخت حق بیمه کارگران که در واقع نوعی اجحاف به حقوق آنها می باشد تا بررسی و شناخت این علل راهکارهای کاربردی در این خصوص پیشنهاد گردد.
۱-۴-۱-اهداف فرعی تحقیق
۱-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه کارگران با نرخ حق بیمه بالا .
۲- بررسی علل اجتناب کارفرمایان ازپرداخت حق بیمه ۳۰ درصد درمقایسه با حق بیمه با نرخ پایین۱۰ درصد (یارانه ای).
۳-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه ناشی از عدم آگاهی کارفرمایان از مزایای بیمه نسبت به کارگران .
۴-بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و تحت فشارقراردادن کارفرمایان از طریق بازرسی از کارگاهها.
۵- بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و بالا بودن هزینه های پرسنلی شاغل در کارگاهها.
۶- بررسی علل اجتناب کارفرمایان از پرداخت حق بیمه و عدم تمایل کارگران نسبت به واریز حق بیمه.