۱٫روشهای فرایند تولید طلا کدامند ؟
.۳روش های تولید طلا با توجه به مشکلات تولید و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی دارای چه درجه اهمیتی می باشند ؟
۴٫چگونه می توان با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی بهترین فرایند تولید طلا را انتخاب نمود ؟
تاکنون فرایند های مختلف برای فرآوری و استحصال طلا از سنگ معدن ابداع شده است. اولین فرایند که بشر برای بدست آوردن طلا بکار برد شستشوی ماسههای طلادار بود. قسمت اعظم طلایی که در ادوار گذشته استخراج میشد، طلای آبرفتی بود و عمل استحصال طلا به روشهای ابتدایی و سنتی صورت میگرفت یکی از این وسایل استفاده از لاوک، جعبه شنشوئی و… بود.پس از کشف تیزاب سلطانی کانیهای طلادار را با نمک و شوره و زاج و گرد آجر مخلوط کرده و در کورهای حرارت میدادند و بدین ترتیب طلا با توجه به وزن مخصوص بالا در ته کوره باقی میماند. استفاده از فرایند حرارتی و بکارگیری ترکیبات سرب از دیگر روشهای استحصال طلا در زمانهای گذشته بود. این روش در عین حال که ابتداییترین روش علمی شناخته شده است، هنوز بعنوان روش مطمئن اندازهگیری عیارطلا به کار گرفته میشود و اصطلاح علمی کوپلاسیون یا تجزیه حرارتی نامیده میشود، در ایران از این روش جهت استخراج طلا از هر نوع خاک محتوی طلا استفاده میگردد که در اصطلاح سنتی به نام نماکاری نامیده میشود.روش دیگر که مورد استفاده بشر قرار گرفت استفاده از جیوه میباشد. جیوه فلزی است که با تشکیل ملقمه، طلای موجود در خاک را در خود جمع و حل مینماید. بنابراین از این خاصیت برای آزادسازی طلا از کانیهای دیگر استفاده میشود. فرایند بعدی استفاده از گاز کلر در استخراج صنعتی طلا میباشد که در یک دوره کوتاهی انجام گرفته با کشف روش سیانوراسیون در اواخر قرن نوزدهم بدلیل مشکلات زیست محیطی مورد استفاده صنعتی قرار نگرفته است.در روش ملقمه کردن، طلا توسط جیوه از سایر مواد جدا میشود و سپس از طریق تبخیر نمودن از طلا جدا میشود. در این روش که به فرآیند پاشیو مرسوم است، جیوهای که به محیط زیست وارد میشود، بازیابی نمیشود.در کانسار طلای کنگلومرایی ویت واترزراند، در آفریقای جنوبی، قسمت اعظم طلا بصورت ذرات بسیار ریز تشکیل شده است. بعبارتی، تغلیظ مکانیکی و ملقمه سازی امکان پذیر نیست و طلا را باید به شکل محلول درآورد که این عمل با روش سیانوراسیون و واکنش با سیانید سدیم انجام میگیرد که یکی از مهمترین روش های تولید طلای آزاد دانه ریز می باشند.بدین منظور، بوسیله آسیابها و سنگ شکنها، آسیاهای گلوله ای تر و کلاسیفایرها، ذرات طلا را از مواد سنگی جدا میکنند. در پروژه های جدیدتر، این فرآیند آسیا کردن بطور زیرزمینی انجام می شود.مواد معدنی طلا دار خرد شده که ذرات طلا یا سولفید زیاد دارند، ممکن است که برای سیانیدی شدن مناسب نباشند. فرآیندهای مقدماتی، شامل تغلیظ گرانشی، که پس از آن ملقمه سازی انجام میشود، تقریبا همیشه مورد نیاز است. این شیوه، این امکان را فراهم میکند تا ۵۰% طلا سریعتر از روش سیانوری استحصال شود. تغلیظ و تمرکز گرانشی را پیش از این به کمک پارچه ای مخمل انجام می دادند. پارچه را با یک گیره محکم می کردند و دوغاب ماده معدنی خرد شده را از آن عبور میدادند. پارچه می بایست عمود بر جهت جریان قرار میگرفت. ذرات چگالتر در شیارها گیر می کردند ولی ذرات کوارتز سبکتر به کمک نیروی آب شسته میشدند.
رضا خالوکاکائی و محمد عطایی، محمد جوانشیر و حمید جهانشاهی در سال ۱۳۸۵ از دانشگاه علم و صنعت ایران مقاله ای با عنوان انتخاب روش استخراج مناسب برای کانسار مس قلعه زری بیرجند با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی ارائه دادند. مطالعات نشان داد که در شرایط موجود روش انباره ای مناسب ترین طرح استخراج برای کانسار ذکر شده است.
رحمان احمدی ، منوچهر اولیازاده و محمد نوع پرست در سال۱۳۸۵مقاله ای با عنوان مقایسه روش های ثقلی و مغناطیسی با سیانوراسیون جهت پرعیار سازی کانسنگ های غیرمقاوم طلا ارائه دادند. در این مقاله به ارائه و تحلیل نتایج حاصل از کاربرد روشهایی پرعیارسازی ثقلی ( جیگ ، میز لرزان ، مولتی گراویتی و مارپیچ همفری)، روشهای مغناطیسی( خشک و تر ) و روش سیانوراسیون برای فراوری کانسنگ های طلا ( در طلای طرقبه) پرداخته شده است و این روشها با هم مقایسه شده اند.
۱٫روشهای فرایند تولید طلا کدامند ؟
.۳روش های تولید طلا با توجه به مشکلات تولید و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی دارای چه درجه اهمیتی می باشند ؟
۴٫چگونه می توان با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی بهترین فرایند تولید طلا را انتخاب نمود ؟
با توجه به اینکه فرایند تخصصی شدن در یک زمان طولانی در میان فرهنگها و در زمانهای گوناگون اتفاق افتاد نمیتوان گفت از چه زمانی طلاسازی به وجود آمدهاست .
طلا به خاطر سکون شیمیایی نسبی که دارد، بیشتر بصورت فلز محلی و ندرتا” به شکل تکههای بزرگ یافت میشود، اما معمولا” به صورت ذرات بسیار ریزی در برخی مواد معدنی، رگههای کوارتز، سنگ لوح، صخرههای دگردیسی و رسوبات آبرفتی که از این منابع سرچشمه گرفتهاند، دیده میشود. طلا بطور گسترده ای پراکنده شده و بیشترهمراه کوارتز یا پیریت است و در کانیهای پتزیت ، کالاوریت و سیلوانیت با تلوریم ترکیب شده است .این عنصر با روشهای بهره برداری از رسوبات دارای طلا از رسوبات جدا میشود .استخراج سنگ معدنی طلادار از معادنی که اکتشاف آنها به طور کامل به اتمام رسیده است، با توجه به اطلاعات زمین شناسی و معدنی که از طریق عملیات اکتشافی حاصل شده طراحی میگردد.شکل توده یا رگهی مادهی معدنی در دل زمین در پایان اکتشافات تکمیلی مشخص و موقعیت آن در ابعاد مختلف سطحی و عمقی معین می شود. در صورتی که معدن از دو بخش زون اکسیده و سولفیدی تشکیل شده و نظر این باشد بخش اکسیده به روشی جدا از روش مورد نظر جهت استحصال طلا از سنگهای سولفیدی عمل شود
اگرچه طلا در صنعت و هنر بسیار مهم است، این عنصر وضعیت منحصر به فردی نسبت به تمامی کالاها دارد و آن حفظ ارزش خود در دراز مدت می باشد.در ایران توجه خاصی به فرآوری طلا نشده است و ذخایر قابل توجهی در مناطق مختلف کشور مانند زرشوران تکاب، آق دره تکاب و کوه زر دامغان وجود دارند که هر یک ویژگیهای خاص خود را داشته و باید از روش های ویژه ای برای استحصال طلای آنها استفاده کرد. باید این نکته را نیز در نظر گرفت که فرایندهای تولید طلا ، با مشکلاتی همراه می باشد که باید با توجه به آنها بهترین فرایند انتخاب شود که اهمیت انجام این تحقیق می باشد.
۱٫روشهای فرایند تولید طلا کدامند ؟
.۳روش های تولید طلا با توجه به مشکلات تولید و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی دارای چه درجه اهمیتی می باشند ؟
۴٫چگونه می توان با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی بهترین فرایند تولید طلا را انتخاب نمود ؟
هدف علمی تحقیق : هدف علمی این تحقیق شناسایی فرایند مختلف تولید طلا در راستای نیازها و خواسته مشتریان مجتمع طلای موته ، شناسایی عوامل موثر بر انتخاب فرایند تولید طلا و تعیین درجه اهمیت فرایند های تولید طلا با بهره وری بالا با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی میباشد
هدف کاربردی تحقیق: نیاز و خواسته مشتریان شمش طلا و انتخاب بهترین فرایند تولید طلا با توجه به مشکلات سازمان و استفاده از تکنیک تاپسیس فازی است.
نوآوری تحقیق: در مطالعات انجام گرفته در مورد طلا تاکنون ، در مورد استخراج طلا و تحقیق در مورد بعضی فرایندها ها بوده است و بررسی روی فرایندهای تولید طلا و مشتریان طلا در ایران انجام نگرفته است
قلمرو موضوعی: انتخاب فرایند بهینه تولید طلا با توجه به مشکلات موجود
قلمرو زمانی: قلمرو زمانی تحقیق مربوط به سال ۱۳۹۲ می باشد.
قلمرو مکانی: مجتمع طلای موته
۱٫روشهای فرایند تولید طلا کدامند ؟
.۳روش های تولید طلا با توجه به مشکلات تولید و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی دارای چه درجه اهمیتی می باشند ؟
۴٫چگونه می توان با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی بهترین فرایند تولید طلا را انتخاب نمود ؟
طلا :
۱٫روشهای فرایند تولید طلا کدامند ؟
.۳روش های تولید طلا با توجه به مشکلات تولید و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی دارای چه درجه اهمیتی می باشند ؟
۴٫چگونه می توان با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی بهترین فرایند تولید طلا را انتخاب نمود ؟
یکی ازعوامل مهم برای برنامه ریزی اقتصادی یک کشور در حالت توسعه همانند ایران ، داشتن اطلاعات ا ز مزیتهای نسبی مواد معدن ید را مر تولید وصادرات است. آگاهی از مزیتهای نسبی در بخش تجارت خارجی به منظورگسترش صادرات غیر نفتی و کاهش وابستگی به اقتصاد تک محصولی نفت، از ضرورتهای برنامه ریزی کشور است .اهمیت طلا به عنوان یک منبع ثروت و همچنین نقش کنترلی آندر سامانه پولی جهان، دو عامل مطرح به عنوان نیروی محرکه اصلی در اکتشاف، استخراج و تولید طلا میباشند. طلا امروزه به عنوان اصلی ترین مبنای مبادلات تجاری و بازرگانی درآمده و در بین ملل صنعتی جهان ، به صورت پشتوانه رسمی یا غیر رسمی برای پول مطرح است و بانکهای مرکزی آنرا به عنوان ذخیره پولی نگهداری میکنند. سهم زیادی از افزایش سرمایه گذاری در زمینه مواد معدنی فلزی در جهان، در چند سال گذشته، مربوط به فلز طلا بوده است. طلا فلزی است زرد رنگ و گرانبها که از زمانهای قدیم انسانها به دنبال معادن طلا در رودخانهها و کیمیاگری بودهاند. این فلز زیبا و قیمتی در زبان فارسی زر، فرانسوی به ORدر انگلیسیGOLD و عربی به ذهب معروف است . طلا با علامت اختصاری AU ، عدد اتمی ۷۹ ، جرم اتمی ۷/۱۹۶gr/mol و وزن مخصوص ۱۹٫۳۳ اولین فلزی است که به علت زیبایی و دوامش توسط انسان کشف و مورد استفاده قرار گرفته است. وجود آثاری از طلا در رسوبات دوره نو سنگی (۴ تا ۵ هزار سال قبل از میلاد مسیح) و نیز وجود طلا در آفریقا و جنوب اروپا در ۲ تا ۳ هزار سال قبل از میلاد مسیح دلالت بر قدمت معدنکاری برای دستیابی به این فلز دارد. نقطه ذوب طلا ۱۰۶۳ و نقطه جوش آن ۲۷۰۰درجه سانتیگراد و سختی آن بر حسب جدول موس۵ /۲ تا ۳ است. این فلز به سبب داشتن بعضی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مورد توجه خاصی قرار گرفته است. خواص چکش خواری از خصوصیات بارزاین فلز است و در مقایسه با دیگر فلزها از خاصیت ورقه و مفتول شدن زیادتری بر خوردار است. طلا ازنظرخواص شیمیایی یکی ازخنثی ترین فلزات محسوب شده و در مقابل قویترین محلولهای قلیایی مقاوم و در تماس با اسیدهای خالص به جز اسید سیلینیک پایدار ودرتیزاب سلطانی براحتی حل می شود.بخش اعظم طلا در طبیعت ، به صورت فلز آزاد پیدا میشود.این عنصر به هیچ وجه خالص نیست وتقریباً همیشه با مقدار قابل توجهای نقره (۲تا۲۰درصد(،بلور آمیخته تشکیل میدهد. مس و بیسموت نیز ممکن است به مقدار کم در طلا وجود داشته باشد.طلا مانند بسیاری از فلزات دیگراز قبیل:مس ، روی ،آهن ، سرب و….. میباشد که باید از معدن استخراج شده و طی فرایندهای خاص درکارخانهها مورد عملیات فراوری قرار گرفته و تولید شود.
در حال حاضر یکی از مهمترین مراکز فراوری و تولید طلا در ایران مجتمع طلای موته می باشد.مجتم عطلای موته در استان اصفهان ، در۲۹۵ کیلومتری جنوب غربی تهران و۶۰کیلومتری جنوب دلیجان ،۵۷ کیلومتری گلپایگان،۶۰ کیلومتری شهر میمه و ۷ کیلومتری روستای موته در مسیر جاده اصفهان – گلپایگان قراردارد.فعالیتهای اصلی اکتشافی در منطقه موته توسط شرکت سهامی کل معادن ایران از سال ۱۳۳۶آغاز واکتشافات مقدماتی و نیمه تفصیلی انجام شد. با توجه به مطالعات انجام شده کانسارهای شناخته شده در منطقه موته بالغ بر ۹ محدوده به وسعت ۱۵۰ کیلومتر مربع شناسایی شده است که عبارتند از:
چاه خاتون، سنجده، دره اشکی، قرم قرم ،تنگه زر، چاه باغ، چاه علامه، چشمه گوهر و سهکلپ .اکتشافات تفصیلی بر روی پتانسیلهای شناخته شده در منطقه طلا دار موته مجدداً در سال ۱۳۵۹ آغاز و در سال ۱۳۶۹ قرار داد انجام مطالعات تکمیلی و تخمین ذخیره و طراحی بلند مدت معادن چاه خاتون وسنجده واحداث کارخانه با شرکت استرالیایی BHP منعقد و در اسفند ماه سال۱۳۷۱ بهره برداری آزمایشی از کارخانه طلای موته آغاز و در خرداد ماه ۱۳۷۲ رسماً این مجتمع فعالیت استخراج و استحصال طلا را آغاز نمود و بهره برداری از این کارخانه به شرکت طلای ایران واگذار گردید .در سال ۱۳۷۶کلیه امور مربوط به مجتمع طلای موته ، بار دیگر به شرکت سهامی کل معادن ایران منتقل شد که در سال ۱۳۷۹ این شرکت به سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران تغییر نام یافت و امور مربوط به اکثر معادن ایران از جمله مجتمع طلای موته به شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران واگذار گردید .مجتمع طلای موته اولین تولید کننده طلا در ایران و معادن طلای موته جزو معادن فعال طلای کشور است.از ۹ کانسار شناسایی شده در منطقه موته، تنها معادن سنجده و چاه خاتون درحال حاضر فعال بوده وخوراک کارخانه تولید طلای موته را تأمین میکنند. در حال حاضربه جز مجتمع طلای موته،استخراج طلا از کانسارهای پلاسری منطقه آستانه اراک، معدن طلای زرمهر مشهد،آق دره تکاب در آذربایجان غربی و زرشوران زنجان نیزانجام میگیرد .
در این تحقیق می خواهیم به بررسی روشهای تولید طلا بپردازیم و بهترین روش را انتخاب کنیم. روشهای مختلفی برای تولید طلا مورد استفاده قرار میگیرند که مهمترین و اصلی ترین آنها عبارتند از: لیچینگ مستقیم، فلوتاسیون، جداکننده ثقلی، لیچینگ کپهای، ملغمه ،بیولیچینگ و قالکاری. در گذشته مشکلات برای فرآوری و تولید طلا کم بود ولی اکنون به دلایل مختلف با مشکلاتی از جمله : کاهش عیار ماده معدنی ،کاهش ذخیره ماده معدنی، مشکلات زیست محیطی، افزایش هزینه خرید مواد اولیه و انرژی به علت وجود تحریم ها، کاهش ریکاوری به دلیل وجود عناصر مزاحم همراه طلا و … مواجه هستیم که عملیات تولید طلا را با مشکل روبرو میکند لذا در این تحقیق میخواهیم مشکلات را بررسی نموده و در جهت حل آنها برآییم تا بتوانیم به بهترین حالت تولید طلا را انجام دهیم. و برای این منظور از روشهای تصمیم گیری چند معیاره مانند فرایند تحلیل سلسله مراتبی استفاده میشود.
۱٫روشهای فرایند تولید طلا کدامند ؟
.۳روش های تولید طلا با توجه به مشکلات تولید و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی دارای چه درجه اهمیتی می باشند ؟
۴٫چگونه می توان با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی بهترین فرایند تولید طلا را انتخاب نمود ؟