سطح سرمایه اجتماعی :
برخی از نویسندگان ، سرمایه اجتماعی را در دو سطح سازمانی و ملی بررسی و مطالعه کرده اند :
۲-۲-۱۷-۴-۱-سطح ملی :
سرمایه اجتماعی در این سطح اشاره به شبکه ها، تعاملات و هنجار هایی دارد که کیفیت و کمیت تعاملات اجتماعی را شکل می دهد. سرمایه اجتماعی فقط مجموع نهادهایی که جامعه را تشکیل می دهند، نیست؛ بلکه سبب انسجام این نهادها نیز می شود (سازمان بانک جهانی ، ۲۰۰۱). سرمایه اجتماعی مجموعه ای از هنجارهای موجود در سیستم اجتماعی است که موجب ارتقای سطح همکاری اعضای آن جامعه می شود و موجب پایین آمدن سطح هزینه های تبادلات و ارتباطات می گردد (علوی ،۱۳۸۰ :۳۴). سرمایه اجتماعی شبکه ها و هنجارهای تشریک مساعی متقابلی است که ایجاد ارزش می نماید (رابرت پاتنام ، ۱۹۹۹).
۲-۲-۱۷-۴-۲-سطح سازمانی :
در تحقیقات کوهن و پروساک (۲۰۰۱) به ایده بررسی سرمایه اجتماعی در سطح سازمان ها اشاره شده است. افرادی مانند کوهن و پروساک اعتقاد دارند که سرمایه اجتماعی می تواند به توسعه اقتصادی کمک نماید. برخی از مزایای مورد اشاره توسط این افراد به شرح ذیل می باشد : به اشتراک گذاشتن بهتر دانش ، ایجاد روابط مبتنی بر اعتماد ، ایجاد روح تعاون ، (درون سازمان، بین سازمان و مشتریان و شرکا) کاهش نرخ جابه جایی ، کاهش هزینه های استخدام، کمک به آموزش، ابقای دانش سازمانی، کاهش تغییرات نیروی کار، افزایش فعالیت های مرتبط با ثبات سازمانی و درک مشترک (کوهن و پروساک ، ۲۰۰۱).
سرمایه اجتماعی در تعریفی دیگر در سه سطح مطرح و بررسی شده است :
۲-۲-۱۷-۴-۳-سطح فردی :
مانند هنگامی که مادری از دوستش تقاضا می کند تا بچه او را برای مدتی نگاه دارد. این رابطه دوستی ناشی از سرمایه اجتماعی میان مادر و دوست خود است که اگر وجود نمی داشت، مادر مجبور بود پرستار بچه استخدام کند و هزینه بپردازد.
۲-۲-۱۷-۴-۴-سطح گروهی :
مانند مثالی که جیمز کلمن از فروشندگان بازار عمده فروشی الماس در نیویورک نقل می کند. او در مثال نشان می دهد که چگونه تعهدات متقابل اعضای گروه و ضمانت های موثر برای ممانعت از خیانت در امانت موجب شده تا اموری مانند ارزش یابی الماس ها بدون کمترین هزینه و با اطمینان انجام گیرد و در نتیجه، همبستگی گروهی در سطح بالایی حفظ و تدوام یابد.
۲-۲-۱۷-۴-۵- سطح اجتماعی :
پاتنام و فوکویاما در کارهایشان به این سطح از سرمایه اجتماعی پرداخته اند. از نظر پاتنام سرمایه اجتماعی موجب شده تا نهاد های دموکراتیک حکومتی بهتر وظایف خود را انجام دهند و از نظر فوکویاما، سرمایه اجتماعی نظم اجتماعی را به طریق موثر و کارآمدی حفظ و تداوم می بخشد (شاه حسینی ، ۱۳۸۱ :۲۲).
با توجه به پدیده جهانی شدن و لزوم ایجاد مناسبات و ارتباطات مناسب با دیگر کشورها می توان سطح فراملی را نیز به سطوح قبلی اضافه نمود. با تلفیق دو دیدگاه مطرح شده در خصوص سطوح سرمایه اجتماعی می توان شمای زیر را ارائه کرد :
بررسی تاثیر مولفه های سرمایه اجتماعی بر کیفیت خدمات آموزشی موسسات آموزش عالی مشهد
۱-۴-۲-اهداف فرعی تحقیق :
۱-۴-۳-سوال اصلی تحقیق:
آیا مولفه های سرمایه اجتماعی بر کیفیت خدمات آموزشی موسسات آموزش عالی مشهد تاثیر دارد ؟
۱-۴-۴-سوالات فرعی تحقیق :
روشهای حادثه مدار[۱] :
این روش ها با کامپیوتر قابل پردازش نیستند فقط به وسیله انسان پردازش می گردند.در این رابطه فعالیت هایی نظیر تجزیه وتحلیل مشاهده ونتیجه گیری نمی توانند به وسیله رایانه اجرا شوند.هر چند که رایانه به عنوان ابزاری مناسب می تواند مورد استفاده قرار گیرد ولی که بعضی از فعالیت هایی که انسان قادر به انجام آن است را نمی تواند انجام دهد. روش های حادثه مدار روش های کیفی هستند که براساس کشف سطح رضایت مندی مشتریان از طریق تجارب مشتریان در رابطه با کالاها یا خدمات شرکت تعریف می شوند.این تجارب مشتری به زمان رویارویی با واقعیت مشهورند.این رویارویی با واقعیت ها تماس های بین مشتریان با کارکنان سازمان هستند که شامل هر نوع تماس معمول وغیر معمول شخصی وغیر شخصی مشتریان با شرکت می باشند.اساس روش های حادثه مدار شناسایی هویت ونقشه کلی است.این روش ها کیفی بوده وبه وسیله استایوس[۲] (۱۹۹۵ )به عنوان تجزیه وتحلیل کیفی وسنجش کمی تماس ها صورت می گیرد وهدف آن شناسایی وارزیابی رویارویی با واقعیت ها است ( کردنائیج ودلخواه ۱۳۸۲ ).
۲-۲-۱۸-۲- روش های ویژگی مدار :
این مدل ها جزء روشهای قابل رایانه ای شدن طبقه بندی می شوندٰ زیرا می توان برای کاربرد آنها یک الگوریتم قابل برنامه ریزی ایجاد کرد. این مدل ها نیاز به حضور انسان برای مشاهده و تجزیه وتحلیل شکایات ورفتار مشتریان ندارند.اساس این روش ها این است که کیفیت نتیجه ارزیابی ذهنی ویِژگی منحصر به فردی است که از عملکرد شرکت مشتق شده اند ومی توانند از طریق مقیاس های رتبه ای ارزیابی شوند. روش های ویژگی مدار به دو دسته سنجش صریح وسنجش ضمنی تقسیم می شوند (کردنائج ودلخواه ۱۳۸۲)
سنجش ضمنی یا تلویحی از معیارهای غیر مستقیم رضایت مندی که می توان از آنها رضایت مندی را استنتاج نمود استفاده می کند ( برای مثال تعداد شکایات کم نشان دهنده سطح بالایی از رضایت مشتری است)این روش برای سنجش رضایت مندی مشتری از روایی بالایی برخوردار نیست زیرا استنتاج هایی که از معانی بعضی از شاخص ها صورت می گیرد نمی توانند دقیق باشند ویا حتی گاهی غلط هستند.روش های صریح یا روشن روش بهتری برای سنجش رضایت مندی مشتری ارائه می دهند آنها بر اساس ایجاد مقیاس رضایت مندی می توانند تک بعدی یا چند بعدی باشند.
[۱] Event oriented methods
[۲] Stauss
بررسی تاثیر مولفه های سرمایه اجتماعی بر کیفیت خدمات آموزشی موسسات آموزش عالی مشهد
۱-۴-۲-اهداف فرعی تحقیق :
۱-۴-۳-سوال اصلی تحقیق:
آیا مولفه های سرمایه اجتماعی بر کیفیت خدمات آموزشی موسسات آموزش عالی مشهد تاثیر دارد ؟
۱-۴-۴-سوالات فرعی تحقیق :
– مقدمه :
امروزه پژوهش علمی تأثیر چشم گیری بر رشد و گسترش علوم و دانش بشری گذاشته است. هرچندکه حصول توافق میان دانشمندان و پژوهش گران درباره ی تعریف پژوهش علمی چندان ساده نیست، اما یک تعریف قابل قبول در مورد آن چنین است:
پژوهش علمی عبارت است از: مطالعه نظام دار، کنترل شده، تجربی و انتقادی یک یا چند قضیه ی فرضی در مورد روابط احتمالی میان پدیده های طبیعی. هر تحقیقی بدین منظور صور ت می گیرد که بتواند از یافته هایی که از مطالعه یک یا چند گروه کوچک به نام نمونه به دست می آید، تعمیم هایی را در ارتباط با گروه بزرگتری که جامعه نامیده می شود و این گروه کوچک در واقع معرفی برای آن هستند، انجام دهد، محقق سعی دارد با کمک روش ها و فنون آمار استنباطی مقادیر مربوط به ویژگی های جامعه را برآوردکند و این کار را به گونه ای انجام دهد که دارای اعتبار بوده و تا آنجا که امکان دارد از خطا به دور باشد؛ از آنجا که در اکثر مطالعات، محقق نمی تواند به تک تک رویدادها و یا افراد تشکیل دهنده ی جامعه ی مورد نظر دسترسی داشته باشد، لذا بهره گیری از روش ها و فنون خاصی که استنباط آماری بر آن ها استوارند ضرورت پیدا می کند. در بسیاری از مطالعات، حتی اگر امکان دست یابی به واحدهای اجزاء جامعه نیز میسر باشد ملاحظات اقتصادی و مسئله ی زمان نیز عوامل مهمی هستند که محقق را وادار می کنند، با مطالعه ی نمونه ای از جامعه به استنتاج و تعمیم های لازم بپردازد (دلاور، ۱۳۸۰).
در این فصل ابتدا به بیان سؤالات تحقیق، وسپس به چگونگی تدوین فرضیه ها می پردازیم. روش تحقیق، جامعه ی آماری، نمونه، روش نمونه گیری و ابزار جمع آوری داده ها و روایی و پایایی آن خواهیم پرداخت.
۳-۲- سوالات تحقیق :
در پژوهش حاضر در صدد آن هستیم که به سوالات زیر پاسخ دهیم:
۱-آیا بعد ساختاری سرمایه اجتماعی برکیفیت خدمات آموزشی تاثیر مثبت دارد یا خیر؟
۲- آیا بعد شناختی سرمایه اجتماعی برکیفیت خدمات آموزشی تاثیر مثبت دارد یا خیر؟
۳- آیا بعد رابطه ای سرمایه اجتماعی برکیفیت خدمات آموزشی تاثیر مثبت دارد یا خیر؟
۳-۳-چگونگی تدوین فرضیه ها :
از آنجایی که سرمایه اجتماعی به پیوندها وارتباطات میان اعضای یک شبکه، بعنوان یک منبع با ارزش اشاره دارد، با خلق هنجارها واعتماد متقابل، موجب تحقق اهداف اعضاء می گردد.سازمانی که دارای سرمایه اجتماعی خوبی باشد می تواند با تاثیری که برروی تبادل اطلاعات و انتقال دانش ضمنی و صریح ،همکاری و اعتماد متقابل و….. دارد، موجب شکوفایی ایده های جدید در افراد وفعالیت تیم های کاری و مشارکت اعضای سازمان در رسیدن به اهداف سازمان ودر نهایت باعث بهبود عملکرد سازمان می شود.
بنابراین فرضیه اصلی چنین فرض می شود که:
اثر سرمایه اجتماعی بر کیفیت خدمات آموزشی، مثبت و معنادار است.
فرضیه های فرعی تحقیق
فرضیه فرعی اول : بعد ساختاری سرمایه اجتماعی بر کیفیت خدمات آموزشی موسسات آموزش عالی تاثیر مثبت و معنا دار دارد.
فرضیه فرعی دوم: بعد رابطه ای سرمایه اجتماعی بر کیفیت خدمات آموزشی موسسات آموزش عالی تاثیر مثبت و معنا دار دارد.
فرضیه فرعی سوم: بعد شناختی سرمایه اجتماعی بر کیفیت خدمات آموزشی موسسات آموزش عالی تاثیر مثبت و معنا دار دارد.
۳-۴- روش تحقیق :
بررسی تاثیر مولفه های سرمایه اجتماعی بر کیفیت خدمات آموزشی موسسات آموزش عالی مشهد
۱-۴-۲-اهداف فرعی تحقیق :
۱-۴-۳-سوال اصلی تحقیق:
آیا مولفه های سرمایه اجتماعی بر کیفیت خدمات آموزشی موسسات آموزش عالی مشهد تاثیر دارد ؟
۱-۴-۴-سوالات فرعی تحقیق :
– جامعه آماری، چگونگی نمونهگیری و نمونه :
۳-۵-۱ جامعه آماری :
جامعه آماری عبارت است از گروهی از افراد، اشیا یا حوادث دارای یک صفت یا ویژگی مشترک می باشند.دریک پژوهش مفهوم جامعه به کلیه افرادی اتلاق می شود که عمل تعمیم پذیری در مورد آن ها صورت می گیرد. در هر پژوهش، ماهیت آن پژوهش تبیین کننده دامنه جامعه می باشد (دلاور،۱۳۸۰ به نقل از پرندی،۱۳۸۸)
جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه کارکنان، اساتید ودانشجویان موسسات آموزش عالی مشهد می باشد. که بر اساس آمار واطلاعات منتشره توسط استانداری خراسان رضوی در سال ۹۱-۱۳۹۰ می باشد.
۳-۵-۲-چگونگی نمونه گیری :
با توجه به اینکه حجم یا اندازه اکثر جامعه های تحقیق بزرگ است، بنابراین اندازه گیری ویژگی مورد بررسی برای تک تک اعضای جامعه ضروری نمی باشد. انتخاب واندازه گیری نمونه ای از جامعه وبرآورد در مورد کل جامعه براساس یافته های نمونه کافی است.نمونه عبارت است از زیر مجموعه ای از کل جامعه که انتخاب می شود ومعرف آن می باشد(دلاور،۱۳۸۰ به نقل از پرندی،۱۳۸۸ )
روش نمونه گیری پژوهش حاضر، نمونه گیری تصادفی طبقه ای است وبه علت اینکه به صورت طبیعی در خوشه ها یعنی (دانشگاه ها وموسسات) جای گرفته اند بعد از انتخاب مقادیر طبقات از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شده است. به عبارت دیگر، نمونه مورد مطالعه با بهره گیری از روش نمونه گیری فوق از میان دانشگاهها وموسسات که هریک به مثابه طبقه در نظر گرفته شده اند انتخاب گردید.
۳-۵-۳-حجم نمونه و روش محاسبه :
برای بدست آوردن حجم نمونه ازفرمول کوکران که در فرمول شماره (۳-۱) آمده است استفاده می شود.
بررسی تاثیر مولفه های سرمایه اجتماعی بر کیفیت خدمات آموزشی موسسات آموزش عالی مشهد
۱-۴-۲-اهداف فرعی تحقیق :
۱-۴-۳-سوال اصلی تحقیق:
آیا مولفه های سرمایه اجتماعی بر کیفیت خدمات آموزشی موسسات آموزش عالی مشهد تاثیر دارد ؟
۱-۴-۴-سوالات فرعی تحقیق :